Projekty realizowane w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020 to nie tylko wskaźniki, budżety, sprawozdania i płatności. Choć są to nieodłączne elementy, przede wszystkim każdy projekt kryje w sobie konkretne pomysły, wartości i marzenia osób go realizujących, a także historie tych, którzy skorzystali z ich realizacji.
Niektóre z nich chcemy Wam przybliżyć poprzez „Historie projektów” – cykl, który prezentuje ich bardziej ludzki (ale i zwierzęcy – jak w 1., 13. i 14. odcinku) wymiar naszych wybranych projektów. Zapraszamy do lektury!
Oksana Shtanko dzieli się swoimi przemyśleniami na temat roli przeszłości w życiu współczesnych ludzi. Jest historykiem i uważa to za swoje powołanie. Mieszka w Łucku od czasów studenckich i wtedy zdecydowała, że najbardziej interesuje ją studiowanie historii tego miasta, w szczególności nowożytne. Wymyka się definicji tradycyjnego naukowca aktywnie popularyzując historię i promując turystykę. Oprowadza wycieczki, a ostatnio objęła stanowisko zastępcy dyrektora Centrum Rozwoju Turystyki w przestrzeni Okólnego Zamku utworzonego w wyniku projektu PBU TwoTowers. Oksana była również zaangażowana w tworzenie nowego produktu turystycznego – aplikacji mobilnej, w ramach innego projektu z tego Programu – TowersMysteries.
Oksana chętnie dzieli się z turystami swoją wiedzą na temat fascynującej przeszłości Łucka, ale uważa, że równie ważne jest przekazanie tej wiedzy miejscowym, ponieważ poznawanie lokalnej historii sprawia, że ludzie są dumni ze swojego miasta i budują poczucie przynależności.
Jako osoba bezpośrednio pracująca z turystami, Oksana jest świadoma specyfiki postrzegania przez różne grupy ludzi. Na przykład młodzi ludzie są bardzo uzależnieni od urządzeń elektronicznych i sieci społecznościowych. Dzieci często mają trudności z koncentracją przez dłuższy czas, dlatego informacje powinny być łatwe do zrozumienia, z odniesieniami do ich wcześniejszych doświadczeń, powinny zawierać elementy interaktywne. Cieszy się, że przestrzeń, w której obecnie pracuje, jest nowoczesna, interaktywna, a także pomaga przełamać stereotyp Łucka jako miasta, którego historia ogranicza się do Zamku Lubarta.
Projekt TowersMysteries jest krokiem naprzód w tym kierunku, okazją do odkrycia większej liczby lokalnych atrakcji za pomocą aplikacji mobilnej. Dostarcza ona nie tylko informacji o miejscach. Zespół projektowy zdecydował, że przy każdym z 10 punktów odwiedzającego będzie witała określona postać, która opowie o danym miejscu i wyznaczy mu określone zadania do wykonania. Historycy byli pierwszymi osobami zaangażowanymi w tworzenie postaci – napisali artykuły o każdej z nich na podstawie swoich badań.
Oksana wspomina, jak trudny i żmudny był proces tworzenia tych „kreskówek”. Wszystkie postacie były prawdziwymi postaciami historycznymi, więc trzeba było nie tylko wybrać dla nich ubrania ściśle zgodne z epoką historyczną, ale także zdecydować, jak osoba z tej epoki i określonego statusu społecznego będzie mówić i poruszać się. Odbyły się długie dyskusje i konsultacje z innymi specjalistami, na przykład w dziedzinie kostiumów historycznych. Oksana zaproponowała 4 bohaterów, z których jednym jest legendarny klykun z Łucka (miejski krzykacz), a raczej jeden ze znanych klykunów. Koncepcje postaci zostały zaprezentowane podczas wspólnego ukraińsko-polskiego spotkania. Następnie stworzono wizualizacje, które animatorzy musieli ożywić.
Aplikację mobilną promowano podczas Dnia Turystyki 2023 w Łucku. Urząd Miejski ogłosił otwartą rejestrację na wycieczkę-quest w oparciu o aplikację i okazało się, że wśród pierwszych, którzy chcieli wypróbować produkt, byli nie tylko młodzi ludzie i nastolatki, ale także nauczyciele akademiccy! Uczestnicy otrzymali mini puzzle z bohaterami aplikacji. Aplikacja została pobrana wiele razy, a zespół projektowy jest przekonany, że ten produkt turystyczny stanie się równie popularny jak lochy Zamku Okólnego i da impuls do nowych twórczych inicjatyw w zakresie popularyzacji dziedzictwa historycznego.
Oksana wierzy także, że po zakończeniu wojny ludzie z różnych stron świata odkryją Łuck jako nowy cel turystyczny. W Łucku i jego okolicach jest wiele ciekawych rzeczy do zobaczenia i zrobienia zarówno dla koneserów zabytków, jak i miłośników turystyki aktywnej. W podróży starymi uliczkami towarzyszyć im będzie dziesięć postaci, które ożyły dzięki pomysłowości ludzi kochających swoje rodzinne miasto.